Beeld: Agnes Jansen

In haar rapport ‘Eigentijdse Ongelijkheid’ bevestigt het Sociaal en Cultureel Planbureau wat Atria al lang weet: vrouwen worden structureel benadeeld in Nederland. Dit nieuwe rapport brengt het helder in beeld. In de drie “laagste” sociale klassen in onze samenleving is 55% (‘laagopgeleide gepensioneerden’ en ‘onzekere werkenden’) tot 61% (‘precariaat’) vrouw. Dat komt deels omdat vrouwen nog steeds economisch worden achtergesteld. Vrouwen werken vaker in deeltijd en zijn daardoor vaker financieel afhankelijk en krijgen gemiddeld een lager loon voor hetzelfde werk als mannen.  

Meer dan alleen geld

Maar het gaat verder dan alleen geld. Zoals het SCP-rapport schrijft, zijn andere vormen van ‘kapitaal’ ook belangrijk. Je netwerk, je culturele bagage, je gezondheid, en hoe je jezelf presenteert. Vrouwen ervaren meer drempels dan mannen bij het opbouwen van zulk kapitaal. Dat komt door diepgewortelde stereotype ideeën die mensen hebben over mannen en vrouwen en hoe zij zich horen te gedragen. Die vooroordelen hebben invloed op de maatschappelijke positie van vrouwen. Bijvoorbeeld het stereotype dat vrouwen minder goed zijn in technische beroepen (die vaak beter betalen). Of studentenverenigingen waarin vrouwen worden vernederd (waardoor ze worden uitgesloten van het old boys network). Én het feit dat vrouwen veel vaker te maken krijgen met geweld wat hun fysieke en mentale gezondheid beschadigt. Dit weten we al decennialang, maar effectief beleid laat op zich wachten. 

Intersectioneel = belangrijk

En het gaat niet alleen om vrouw-zijn. Het SCP onderstreept het belang van een intersectionele blik. Een combinatie van achtergrondkenmerken zorgt voor een unieke positie binnen de samenleving die ertoe leidt dat je sneller tot een bepaalde klasse behoort. En daar dus ook nadelen aan kunt ondervinden. Zo ervaart een witte vrouw op de arbeidsmarkt andere belemmeringen dan een vrouw van kleur. 

En nu?

Het is goed dat het SCP benadrukt dat een individualistische aanpak, waarbij vrouwen zelf aan zet zijn om hun positie te verbeteren, GEEN kansrijke aanpak is. Het is tijd dat de overheid gender- en cultuursensitief te werk gaat en achtergestelde groepen, waaronder veel groepen vrouwen, aan de hulpbronnen helpt waarmee zij volwaardig kunnen meedoen in onze samenleving.