Op maandag 13 december 2021 vond de online Kick-Off bijeenkomst plaats voor de 66^e zitting van de UN Commission on the Status of Women (CSW) op 14-25 maart 2022. De bijeenkomst werd georganiseerd door WO=MEN Dutch Gender Platform en Atria voor het Nederlandse maatschappelijke middenveld. De bijeenkomst vormt de formele start van de gezamenlijke voorbereidingen voor de 66e CSW.

De bijeenkomst staat in het teken van het hoofdthema van de komende CSW: “Gendergelijkheid en empowerment van alle vrouwen en meisjes in de context van beleidsmaatregelen en programma’s op het gebied van klimaatverandering, milieu en rampenrisicovermindering”

Bij aanvang van de bijeenkomst zijn er 41 deelnemers aanwezig van uiteenlopende maatschappelijke organisaties en de ministeries van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) en Buitenlandse Zaken (BZ). De bijeenkomst wordt geopend door Nadia van der Linde (WO=MEN) die iedereen welkom heet.

Interactieve samenwerking bij het CSW proces

In het eerste deel van de bijeenkomst is er een panelgesprek met de CSW vertegenwoordigers van de ministeries van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) en Buitenlandse Zaken (BZ) en de voormalige en nieuwe ngo-vertegenwoordigers. De ngo-vertegenwoordiger van de vorige CSW, Quirine Lengkeek (CHOICE for Youth & Sexuality) licht het CSW proces kort toe en blikt terug op haar ervaring als ngo-vertegenwoordiger. Zij zag dat het CSW proces vorig jaar meer toegankelijk was en hoopt dat dat dit jaar ook het geval is. Quirine draagt het stokje over aan de nieuwe ngo-vertegenwoordiger, Sanne van de Voort (Women Engage for a Common Future – WECF). Sanne geeft aan dat het heel jammer is dat de CSW waarschijnlijk weer online zal plaatsvinden, maar dat dit ook weer meer mogelijkheden biedt om vaker bij elkaar te komen en interactiever samen te werken met het Nederlandse maatschappelijk middenveld en zij kijkt uit naar een succesvolle CSW.

CSW66: nieuw thema, nieuwe taal

De CSW vertegenwoordigers van OCW en BZ geven een update van het laatste nieuws over de aankomende CSW66. Er wordt ingezet op fysieke onderhandelingen (met enige slag om de arm vanwege Covid-19) en virtuele interactieve dialogen, expert panel en side events.

De delegatieleden geven aan dat klimaatverandering een steeds groter thema wordt en dat samenwerking tussen departementen belangrijk is. Het thema van de CSW biedt kansen om milieuorganisaties, vrouwenrechtenorganisaties en jongeren bij elkaar te brengen. Omdat dit een relatief nieuw thema is binnen de CSW biedt het ook kansen om nieuwe progressieve ‘taal’ aan te dragen voor de Agreed Conclusions, zoals het gebruik van de term klimaatcrisis in plaats van klimaatverandering. Maar dat geldt ook voor conservatieve lidstaten. Het is nuttig om te kijken naar de taal die gebruikt wordt in andere VN-afspraken en -bijeenkomsten, zoals bij klimaatconferenties (Climate Change Conference of the Parties – COP). De Nederlandse delegatie kan de input van het Nederlandse maatschappelijk middenveld goed gebruiken om klimaatbeleid inclusiever te maken.

Nederland als voorbeeld

De deelnemers aan het panel geven aan dat de samenwerking en communicatie tussen het Nederlandse maatschappelijke middenveld en de delegatie een voorbeeld voor andere landen is. De Nederlandse ngo-vertegenwoordiger is doorgaans in de (digitale) zaal bij de onderhandelingen aanwezig, in tegenstelling tot veel andere ngo-vertegenwoordigers van andere landen.

De delegatieleden van de ministeries geven aan dat de inbreng uit het maatschappelijke middenveld erg wordt gewaardeerd en de delegatie scherp houdt bij de onderhandelingen. Andersom bieden de internationale afspraken een middel voor het Nederlandse maatschappelijk middenveld om druk uit te oefenen op de nationale beleidsagenda.

Inzicht in het hoofdthema van de aankomende CSW

In het tweede deel van de bijeenkomst staan kennisdeling en de eerste aanbevelingen voor de CSW centraal. Er zijn drie korte inhoudelijke presentaties over onderwerpen die relevant zijn voor het hoofdthema van de CSW66. Aan bod komen de risico’s, kansen en oplossingen voor klimaatbeleid dat rekening houdt met genderongelijkheid, diversiteit en inclusiviteit.

• Mariëlle Feenstra (75inQ) deelt bevindingen uit onderzoek over de relatie tussen gender en klimaatbeleid in Nederland en andere Europese landen. Dit onderzoek wordt in januari gepubliceerd op de website van Atria.
• Sanne Van de Voort (WECF) presenteert het recent gepubliceerde rapport ‘Onlosmakelijk verbonden. Gendergelijkheid, klimaat en biodiversiteit’ door WECF over de oorzaken en oplossingen voor de klimaat- en biodiversiteitproblematiek vanuit internationaal perspectief.
• Marieke Vreeken (mensenrechtenjurist en adviseur VN-pleitbezorging) deelt de Nederlandse samenvatting van de Algemene Aanbeveling 37 van het VN-Vrouwenrechtencomité (CEDAW) namens het Netwerk VN-Vrouwenverdrag.

Eerste concept aanbevelingen voor de Nederlandse delegatie

In de laatste presentatie deelt Franca Hehenkamp (Atria) een eerste aanzet voor aanbevelingen vanuit het maatschappelijk middenveld naar de delegatie. Al meerdere jaren coördineren Atria en WO=MEN de inbreng van een grote diversiteit aan organisaties richting de CSW delegatie.

De hoofdaanbevelingen luiden:

1. Implementeer een geïntegreerde gendertransformatieve aanpak in beleid en programma’s binnen alle sectoren, op alle niveaus
2. Investeer in onderzoek met uitgesplitste data en genderanalyses
3. Zorg voor volledige en betekenisvolle participatie van vrouwen en meisjes in al hun diversiteit in besluitvormingsprocessen
4. Elimineer seksueel en gender gerelateerd geweld

Groepsdiscussie

In het laatste deel van de bijeenkomst gaan de deelnemers uiteen in break-out rooms om in groepjes verder te praten over de aanbevelingen en deze van commentaar en aanvullingen te voorzien. In een aantal groepjes vindt een levendige discussie plaats en de deelnemers delen relevante en nuttige feedback, aanvullingen, prioriteiten en tekstuele suggesties.

De aangescherpte aanbevelingen en overige input uit de groepsdiscussies worden door Atria verder uitgewerkt tot een 2-pager met de prioriteiten en aanbevelingen uit het maatschappelijk middenveld. De 2-pager wordt eind januari overhandigd aan de CSW delegatie bij de CSW briefing die OCW dan organiseert.

Op naar een inclusief feministisch klimaatbeleid

Na de groepsdiscussie worden er nog wat laatste gedachtes en ervaringen uitgewisseld. Tot slot deelt Nadia van der Linde de vervolgstappen om tot een succesvolle bijdrage van het Nederlandse maatschappelijk middenveld aan de CSW66 te komen.

Om je aan te melden voor de CSW contactlijst (om e-mail updates te ontvangen), CSW kerngroep (om tekstinput te leveren op het onderhandelingsdocument van de CSW), het geven van een pitch aan de delegatie of met andere voorstellen of verzoeken rondom de CSW neem contact op met Nadia bij WO=MEN (n.vanderlinde@wo-men.nl).

Paula Thijs & Jindra Maes

Lees ook: The Netherlands’ Civil Society Priorities for CSW66