Beeld: Portret van filmregisseur Mady Saks. Fotograaf onbekend, 1984 (Collectie IAV-Atria)
Atria wil graag de goede bronvermelding geven. Ken je de maker van deze foto, dan horen wij dat graag: beeld@atria.nl

Mady Saks was filmmaakster en mede-oprichtster van Stichting Amazone. Ze was de dochter van een theateragent en groeide op als enig kind. Ze trad in het huwelijk met filmproducer Roeland Kerbosch (1940). Het huwelijk bleef kinderloos. Na ruim twintig jaar scheidden zij.

Saks ontwikkelde zich van manusje van alles – via documentairemaakster – naar regisseur van speelfilms. Haar werk had in eerste instantie een expliciete en feministische boodschap. Later werd haar boodschap algemener en kwam deze minder op de voorgrond te staan.

Het leven en werk van Mady Saks

Mady maakte reeds in haar jeugd kennis met de wereld van het theater. Al vroeg begon zij een stylingbureau dat zorg droeg voor de casting, kleding en locaties van reclamespotjes. Na de MMS studeerde Mady korte tijd Spaans aan de Universiteit van Amsterdam. Daar stopte zij mee toen ze werd gevraagd om als regieassistent mee te gaan naar Afrika voor het maken van een documentaire.

Van 1965 tot 1975 werkte Saks respectievelijk als geluidstechnicus, regie-assistent en interviewer aan documentaires over de problemen van ontwikkelingslanden, met name in Afrika. Ze interviewde verschillende Afrikaanse staatshoofden en deed veel ervaring op in het maken van documentaires. In 1975 besloot zij haar eigen films te gaan maken.

Wie: Mady Saks
Alternatieve naam: Mady Kerbosch-Saks
Geboortedatum: 28 november 1941
Geboorteplaats: Amsterdam, Nederland
Sterfdatum: 29 augustus 2006
Plaats van overlijden: Amsterdam, Nederland

Haar eerste eigen documentaire, ‘Verkrachting’ (1975), handelde over huiselijk geweld. Mady Saks won er tijdens het Miami International Film Festival ‘The Golden Venus’ mee, een juryprijs. Een jaar later maakte zij een documentaire over ‘De vrouw en haar vrouwenhuis’, en in 1981 een documentaire over vrouwen in Irak. Na drie speelfilms maakte zij in 2000 weer twee documentaires, één over de 2e Wereldvrouwenconferentie in Kopenhagen, en een over de stand van zaken in de beeldende kunst in Nederland.

In 1982 regisseerde Saks haar eerste speelfilm, ‘Ademloos’, over een jonge moeder in een nieuwbouwwijk die verslaafd was aan medicijnen. ‘Ademloos’ was te zien op verschillende internationale filmfestivals en in de bioscoop. In 1987 volgde de speelfilm ‘Iris’ over een vrouwelijke veearts in een conservatieve plattelandsgemeenschap. In deze thriller neemt de arts uiteindelijk wraak op een man die haar verkracht heeft. Saks wilde een vrouw laten zien die moet vechten voor haar rechten, haar lot in eigen hand neemt en uiteindelijk overwint.

Later regisseerde Saks ‘De gulle minnaar’, een film waar zij zelf niet erg enthousiast over was. Tot slot maakte zij voor de NCRV de serie ‘Man in de war’, over een man die op vrouwenjacht gaat.

Rond 1987 bestreed Mady Saks dat zij vrouwenfilms zou maken:

“Mannen maken ook geen mannenfilms”

Zo noemde zij zichzelf ook geen feministische filmmaker, ze ging er vanuit dat iedere kunstenaar een combinatie maakt van het vrouwelijke en het mannelijke in zichzelf.

In 1977 richtte Mady samen met psychiater Bertha van Amstel de Stichting Amazone op. In het begin had de stichting drie speerpunten: het juridisch spreekuur, sociale hulpverlening en kunst. Na verloop van tijd werden het juridische werk en de hulpverlening opgenomen binnen de reguliere hulpverlening. Sindsdien was Stichting Amazone vooral actief om de achterstand van vrouwen binnen kunst en cultuur weg te werken. Mady heeft zich tot 1984 voor Amazone ingezet.

Mady Saks was vanaf halverwege de jaren tachtig actief binnen het bestuur van Holland Film Promotion en het bestuur van het Genootschap van Nederlandse filmmakers. Daarnaast was zij lid van het Comité SAAM (Steun Aan Argentijnse Moeders).

Na haar overlijden op 28 november 2006 liet Mady Saks geld na ten behoeve van het Mady Saks Fonds. Dit fonds is bedoeld voor “het financieel ondersteunen van documentairemakers voor de ontwikkeling van een documentaire over beeldende kunst, muziek, dans of architectuur”.

Bronvermelding: biomap 7937 (atria), Wikipedia;
Postuum : Regisseur van films over sterke vrouwen / Harmen Bockma. In: Volkskrant. – 30 augustus 2006; archief van Mady Saks

Auteur biografie: Mattanja Schwencke
Archieven: Archief Mady J. Saks (1941-2006) (Atria)