Parels uit de collectie – Heksen
In de bibliotheek van Atria zijn in oktober 2022 een aantal parels uit de collectie te bekijken, allemaal over het thema heksen. Hieronder kun je er een aantal online bekijken, met een korte toelichting.
Expositie Maand van de Geschiedenis
Het thema van de Maand van de Geschiedenis is dit jaar ‘Wat een ramp’. In oktober 2022 kun je verschillende activiteiten bijwonen waarin Atria stil staat bij historische gebeurtenissen die rampzalige gevolgen hadden voor vrouwen: de heksenvervolgingen. Naar schatting zijn er aan het eind van de Middeleeuwen tussen de 40.000 en 100.000 mensen gestorven na heksenvervolging. Minstens 80% was vrouw.
Parels uit de collectie
Boekje: De heksen, wie waren zij?
Een themadag over heksen, van het Landelijk Overleg Vrouwengeschiedenis – 1981-1982
Op 25 september 1982 organiseerde het Landelijk Overleg Vrouwengeschiedenis (LOV) een themadag over heksen. De themadag stond in het teken van heksen. Ter informatie is dit oranje boekje samengesteld. Hierin staat het programma: enkele lezingen en workshops over heksen.
Het LOV is opgericht in 1976 en werd in 1990 opgevolgd door de Vereniging voor Gendergeschiedenis. De VVG heeft als doel om onderzoek naar en ontwikkelingen binnen gendergeschiedenis te delen.
Het boekje is opgenomen in het archief van de VVG
Lied: ‘Isabella’
Een lied over heksen genaamd ‘Isabella’. De drukker van het lied, Vrouwendrukkerij Virginia, werd in 1978 opgericht te Amsterdam. Deze drukkerij werd in het leven geroepen om het drukproces in vrouwenhanden te houden. Enkel stukken van vrouwen werden gedrukt.
Het lied is te vinden in het archief van Vrouwendrukkerij Virginia
‘Heksen kraken door’
Kaarten gedrukt door Vrouwendrukkerij Virginia. Op de voorkanten zie je vrouwen die panden gaan kraken met koevoet en touw. De één beeldt twee vrouwen met daaronder de tekst ‘Niet goedschiks dan kraakschiks’ met vrouwensymbolen over de ‘a’s. De ander toont een vrouw met tekst in een gedachtewolk: ‘Zò! Dat is dan weer ‘n vrouwen woongroep erbij!’. Links bovenin vliegt een getekende helikopter die een spandoek trekt met de tekst ‘Kraken moet’. De achterkant van beide ansichtkaarten staat beschreven met ‘Heksen kraken door’. Rechts bovenin staat een getekende postzegel waarin een heks is afgebeeld.
De ansichtkaarten zijn opgenomen in het archief van Vrouwendrukkerij Virginia
Affiche: Vrouwentheater Amsterdam speelt ‘Heksen
Vrouwenteater Amsterdam speelt het stuk ‘Heksen’, over de heksenvervolgingen in de 16de eeuw. Op de achterkant van het affiche, gemaakt in 1983 , staat uitgebreide achtergrondinformatie over het stuk.
Het affiche (© onbekend) is opgenomen in de collectie IAV-Atria
Object: Bezem van De Helse Hex
Een takkenbezem van de Helse Hex, ter decoratie gebruikt. Stichting De Helse Hex maakt deel uit van een tegenbeweging in de psychiatrie, die actie voerde tegen gedwongen opname van vrouwen met psychiatrische problemen.
De bezem is opgenomen in de collectie IAV-Atria
Affiche: Reclame voor De Helse Hex
Reclame voor Stichting De Helse Hex die actie voerde tegen gedwongen opname van vrouwen met psychiatrische problemen. De stichting hielp ook vrouwen die dachten dat ze gek werden (gemaakt). De Helse Hex was een opvanghuis voor vrouwen die tegen hun wil opgenomen dreigden te worden. Ook gaf zij telefonisch informatie.
Het affiche met de tekst: Ik ben moeder, manager, minnares, dochter, kokkin, meisje voor halve dagen en nog steeds niet gek, gek hè? (© onbekend, 1980) is opgenomen in de collectie IAV-Atria
