Dit pareltje uit onze collectie is een affiche van de Dolle Mina-actie ‘Op de vrouw af’. Het affiche roept vrouwen (én mannen) op om 9 en/of 10 november 1970 naar het theater De Steeg in Den Haag te komen. Op deze dagen werd de eerste landelijke Tweedaagse Voorlichtingsactie Op de vrouw af gehouden.

Het affiche is een zeefdruk van een in zwart-wit afgebeeld korset op papier. Een roodbruin lint is door het papier geweven, net als lint dat een echt korset vastsnoert.

Keurslijf van de vrouw in Nederland

Het afgebeelde korset staat symbool voor het knellende keurslijf en de (vast)gebonden positie van de vrouw in Nederland. De gehuwde vrouw hoort thuis bij de kinderen waar ‘het enige recht het aanrecht is’.

Actiegroep Dolle Mina is het niet eens met de positie van vrouwen in Nederland en organiseert vanaf januari 1970 vele opmerkelijke en aandachttrekkende acties waarmee ze alle vrouwen duidelijk wil maken dat het tijd is voor verandering. Dat het tijd is voor vrouwen om zich los te maken uit hun gebonden positie. Dolle Mina zette met haar acties de ‘tweede feministische golf’ in beweging!

‘Op de vrouw af’

Tijdens de ‘Op de vrouw af’-actie wordt er voorlichting gegeven over de feministische actiepunten van Dolle Mina op het gebied van seksualiteit, kinderopvang, werkgelegenheid, onderwijs en gemeenschapsvoorzieningen. Vrouwen en mannen konden in een van de 72 actiecentra deelnemen aan discussies, informatie krijgen, meepraten in werkgroepen of zich aanmelden voor een volgende Dolle Mina-actie.

Dolle Mina organiseert de tweedaagse-actie samen met Man Vrouw Maatschappij, de vrouwen van de PvdA, Nederlandse Vereniging voor Seksuele Hervorming en de Vrouwenbond NVV. VARA-televisie en NOS-radio besteden aandacht aan de acties in verschillende uitzendingen.

‘Op de vrouw af’ is een zeer succesvolle Dolle Mina-actie. Er komen veel bezoekers naar de actiecentra in heel Nederland en er is landelijk veel aandacht voor Dolle Mina en haar actiepunten. De werkgroepen ontwikkelden zich tot praatgroepen en er werd een Dolle Mina versie gemaakt van het spel ganzenbord.

Dolle Mina-acties

Dolle Mina organiseert in 1970 – haar eerste actiejaar – veel acties. Een aantal voorbeelden:

• de bezetting van hogeschool Nijenrode dat alleen maar mannen opleidde
• bezetting van de Margriet-redactie vanwege de truttige en zoethoudende inhoud
• demonstraties met de leus ‘Baas in eigen buik’ voor de pil en abortus
• het uitdelen van condooms op de huishoudschool
• verbranding van het korset bij het standbeeld van Wilhelmina “IJzeren Mina” Drucker
• acties waar Dolle Mina’s vrouwen aanmoedigden om uit hun kooi te komen want ‘ook een vergulde kooi is een kooi’

‘Op de vrouw af’ was een van de laatste acties in dit eerste en drukke actie-jaar van Dolle Mina.

Dolle Mina, het IAV (en Atria)

Ook het de voorloper van Atria, het Internationaal Archief en Informatiecentrum (IAV) deinde en groeide mee op de golven van de feministische bewegingen. Het IAV, opgericht in 1935, groeide dankzij de feministen van het eerste en het tweede uur uit tot het instituut voor de vrouwenbeweging.

Het IAV ontvangt al Dolle Mina-materiaal op het moment dat de Dolle Mina’s nog actief zijn. Stukken als pamfletten, folders, brochures en affiches. Dolle Mina was een organisatie zonder centraal bestuur. Het Dolle Mina archief dat nu bij Atria bewaard wordt, is samengesteld uit schenkingen van verschillende (oud)-Dolle Mina’s. In de loop der jaren schonken zij steeds verschillende stukken, objecten en documentatie aan Atria. Zo werd het archief van Dolle Mina steeds omvangrijker en diverser.

Dolle Mina 50 jaar!

Dolle Mina is een van de belangrijke vrouwenorganisaties van de ‘tweede feministische golf’ en daarom moet het archief en haar parels bewaard blijven. In 2020 bestaat Dolle Mina 50 jaar. En dat vieren we met een terugblik op de Dolle Mina’s in 10 kennisclips met materiaal uit het Dolle Mina-archief, en het onderwijsprogramma ‘De lessen van Dolle Mina’.

Eline Beumer (tijdelijk archiefmedewerker)