Wieteke van Dort en Tante Lien: een etnisch rolmodel?
Foto van Wieteke van Dort en andere prijswinnaars van Edison prijs in 1978, fotograaf: Koen Suyk / Anefo, Nationaal Archief, CC0, via Wikimedia Commons
Wieteke van Dort (16 mei 1943 – 15 juli 2024) was acteur en cabaretière. Ze is vooral bekend van haar televisieprogramma ‘De Late Late Lien show’. Haar Indische achtergrond kwam vooral tot uiting in haar televisie alter ego ‘Tante Lien’.
Wieteke van Dort
Wieteke van Dort is tijdens de Japanse bezetting op 16 mei 1943 geboren in Soerabaja. Naast acteur en cabaretière was zij beeldend kunstenaar. Haar Indische achtergrond heeft bewust en onbewust altijd een rol in haar werk gespeeld. Zonder diploma verlaat zij de toneelopleiding. Ze komt direct goed terecht bij de Nieuwe Komedie, om daarna als cabaretière naar het gezelschap van Corry Vonk en Wim Kan te vertrekken.
Als ze trouwt, besluit zij het toneel tijdelijk te laten voor wat het is, en zich te focussen op radio en televisie. Een stap die zeer succesvol blijkt. Zij wordt een bekende Nederlander met de kinderseries Pinokkio en Oebele, de Stratemakeropzeeshow en de seniorenshow Dat ik dit nog mag meemaken. Daarnaast maakt zij diverse langspeelplaten met Indische liedjes, die terug gaan naar het Indië van weleer.
Tante Lien
Met het Indische programma tussen de schuifdeuren De Late Late Lien Show, breekt zij door met het alter ego Tante Lien. De typisch Indische taal, maniertjes en het uitgebeelde verlangen naar vroeger, betekent voor Indische Nederlanders een punt van herkenning. De sketches zijn gericht op de Indische bevolkingsgroep en niet op een algemeen publiek. Dit is dan ook onderwerp van kritiek. Een ander kritiekpunt is dat in een tijd (jaren ’70) waarin zwart bewustzijn en feminisme belangrijke maatschappelijke thema’s zijn, Tante Lien in de ogen van linkse intellectuele kringen staat voor ouderwets en truttig. Het stereotiepe beeld van de Indische vrouw, dat zij met haar typetje neerzet, wordt hiermee bevestigd. Volgens critici heeft zij een etnisch rolmodel gecreëerd dat nog decennialang verstikkend zal werken.
Bron: Caleidoscopische visies
