Mo? Mo is Mounir. Mo is of was Monique Samuel. Sinds zijn optreden bij Eva Jinek onderwerp van kritiek (‘aanstellerij’, ‘narcisme’) en steunbetuigingen. Mounir legde op tv uit dat het vrouw-zijn niet bleek te passen. Geen vrouw, dus een man? Zo simpel bleek het niet te zijn: ‘Ik ben een mens met vrouwelijke kanten. Maar ik voel mij ook wezenlijk mannelijk.’ Eva, met ogen op stokjes: ‘Dit gaat te snel. Het is heel heftig!’ Mounir legde het uit: ‘Ik wil de ruimte hebben om uit te zoeken wie ik ben. Ik voel mij fijner in een mannelijke verschijning en het ligt dichter bij wat ik van binnen voel. Maar ik zal nooit zeggen: ik ben een man. Dat is weer een label.’

Tafelgenoot Robert ten Brink zat aandachtig te luisteren, maar toen Mounir zich liet ontvallen over twee jaar misschien wel een baard te dragen, reageerde hij: ‘Niet doen, dat staat je niet’. Een klassieke reactie op transgenders die als vrouw zijn geboren. Je ziet de (meestal hetero-)man denken: zonde, daar gaat een mooie vrouw verloren. Mounir greep deze opmerking aan om uit te leggen hoe dit soort reacties haar ergeren: ‘Als vrouw in de media word je constant tot object gemaakt, dat moet voldoen aan allerlei eisen.’
Eva nam het op voor de goede bedoelingen van Robert, wat helemaal niet nodig was. Die herstelde zich juist sportief: ‘Neem lekker een baard. Dat maakt mij niet uit.’

Het leven is een reis

Het incident was een prachtig voorbeeld van ontregelende televisie. Geen geruststellende ‘duidelijkheid’, maar een kritisch appèl van een jongere die niet uit de voeten kan met een samenleving waar geen ruimte is voor mensen die niet in de twee geprogrammeerde hokjes passen. Of die tijd willen nemen voor hun zoektocht. ‘Het leven is een reis’, aldus Mounir.
De uitzending leidde tot een hausse aan reacties op Social Media. ‘Geen meisje, dan een jongetje’ wordt in diverse toonaarden gepropageerd. Keep it simple. Maar nee, een half miljoen Nederlanders voelt zich niet zo duidelijk man of vrouw. Dat is 4% van de bevolking.(*)
‘Ik weet het zelf ook niet. Ik zit ook ergens tussen beide labels’, schrijft Ton van den Born in Trouw (12 juni). Het optreden van Mounir is voor hem en vele anderen een hart onder de riem: ‘Je suis Mo’.
Onlangs getuigde de Vlaamse Selm Wenselaars van haar/zijn reis in de wereld  tussen de geslachten (Trouw 23 mei). Tijdens die reis werd keer op keer een keuze geëist: vrouw of man? Wenselaars probeert het vol te houden om zich niet in een hokje te laten opsluiten. Maar ziet ook hoe andere transgenders die zich evenveel man als vrouw voelen vanwege al het gedoe tenslotte toch maar een keus maken en zich laten opereren.

Sekseregistratie

Op 18 juni 2015 wordt in politiek Den Haag vergaderd over de vraag of sekseregistratie door de overheid kan worden afgeschaft. Het is de vraag welke kleur de partijen zullen bekennen. VVD, D66 en GroenLinks hebben al aangegeven voor die afschaffing te zijn. Of althans voor de optie om niet verplicht te hoeven kiezen tussen M en V. Ook Atria pleit voor een dergelijke oplossing. Dat zou een mooie stap zijn. Niet alleen voor mensen die langs het continuüm tussen de seksen navigeren, maar ook voor iedereen die vermelding van sekse als onnodige schending van privacy ervaart. Andere privéaangelegenheden zoals religie, geboorteland of politieke gezindheid worden ook niet (meer) door de overheid geregistreerd.

Tim de Jong, statistisch medewerker en later onderzoeker bij Atria (tot november 2019)

(*) Kuyper, Lisette (2012). Transgenders in Nederland: prevalentie en attitudes. Tijdschrift voor seksuologie jrg. 36(2)