Voorafgaand aan de eerste bestuursvergadering van het Aletta Jacobs Fonds waar de leden elkaar weer live zien sinds de coronacrisis, interview ik de voorzitter: Aleid van den Brink. Welke bijzondere projecten heeft het fonds al (mede) gefinancierd? En kan ze al een tipje van de sluier oplichten welke er nog komen?

Waarom ben je voorzitter van het Aletta Jacobs Fonds geworden?

Omdat ik drie jaar geleden ervoor werd uitgenodigd op een moment dat ik stopte met mijn meer dan fulltimebaan als directeur-bestuurder van Blijf groep. Ik werkte al veel samen met Atria en met Renée Römkens (directeur Atria tot september 2019). En in die baan waar ik mee stopte was ik ook adviseur van een steunfonds. Het idee van een actiever ondersteunend fonds voor Atria, daarover raakten wij aan de praat. Wat zou het toch mooi zijn was de boodschap als het Aletta Jacobs Fonds de komende jaren nog meer kan doen dan het tot nu toe heeft gedaan. Dat is ongeveer de korte samenvatting. En ik dacht daar heb ik nu wel tijd en gelegenheid voor. En bovendien ben ik al lang verbonden met de onderwerpen van Atria, met emancipatie, met vrouwengeschiedenis.

Het is een dankbare taak om als bestuur te zorgen dat de giften en erfenissen van onze donateurs besteed worden aan impactvolle en mooie projecten.

Je hebt heel lang gewerkt in het veld van de aanpak van huiselijk geweld. Kun je daar iets meer over vertellen?

De Blijf van mijn lijfhuizen zijn in de jaren 70 opgericht vanuit een feministische en activistische achtergrond. In die tijd was ik daar niet werkzaam, maar ik studeerde in Amsterdam en was actief in het Vrouwenhuis, een ontmoetingsplaats, vergader- en actiecentrum voor vrouwen. Sinds die tijd voel ik me verbonden met het feminisme.

In 2014 ben ik geïnterviewd voor het Oral History project “40 jaar Blijf van mijn lijf. Toen leerde ik ook Atria nader kennen.

Wat voor projecten heeft het Aletta Jacobs Fonds gefinancierd?

Er zijn de afgelopen 3 jaar een aantal mooie projecten deels bekostigd. Enkele archieven zijn geschikt gemaakt voor onderzoek, en verder zijn er een aantal Oral History projecten en een documentaire gesteund. Allemaal projecten om de historie van de vrouwenbeweging voor een breed publiek te bewaren en levend te houden. En wetenschappelijk onderzoek mogelijk te maken. Zo werken we aan een wereld waarin iedereen gelijke kansen op ontplooiing krijgt. Dit kunnen we niet alleen, de donateurs van het Aletta Jacobs Fonds maken deze projecten mogelijk. Elke gift is welkom, groot of klein, en draagt direct bij aan de projecten.

Is er een project wat je heel bijzonder vindt?

Het project over dwangarbeid van meisjes door Zusters van de Goede Herder. Dit is een onderwerp, een vergeten onderwerp wat door de NRC naar boven werd gehaald, wat helemaal past binnen de doelstelling van Atria. Om specifieke aandacht te vragen voor de hele slechte behandeling van meisjes en vrouwen binnen deze kloostergemeenschap. Temeer omdat in de  grootschalige onderzoeken van de landelijke overheid dit aspect nou weer net niet is meegenomen.

Toen heb ik actief mee gezocht waar geldpotjes te vinden waren. Voor interviews met vijf vrouwen, die als jonge meisjes tegen hun wil in naaiateliers en wasserijen van de kloostergemeenschap De Goede Herder terechtkwamen. Uiteindelijk is het Oral History project door een aantal fondsen bekostigd. Onze rol als Aletta Jacobs Fonds is geweest om die weg te banen.
Dus het hoeven niet alleen maar beroemdheden te zijn die een plaats krijgen. Juist ook die aandacht voor specifieke groepen kan een goede aanvulling zijn.

Een ander mooi voorbeeld is het Dolle Mina project De lessen van Dolle Mina. Dit is een lessenpakket voor scholen, over onderwerpen die nog steeds relevant zijn. Hiermee willen we nog graag verder, om nog meer uit die tijd beschikbaar te gaan krijgen voor de nieuwe generaties. Omdat het nu toch langzamerhand zover is dat het in de vergetelheid zal raken als daar geen actie op wordt ondernomen.

Waarom doneren mensen aan het fonds?

Ik denk dat de donateurs zich verbonden voelen met het onderwerp vrouwengeschiedenis en de archieven en daaraan willen bijdragen. Vanuit die verbondenheid hebben een aantal vrouwen en mannen ook het Aletta Jacobs Fonds in hun testament opgenomen.
Vrouwen die zelf een relevant archief hebben opgebouwd beseffen dat het schenken van hun archief met hun eigen knipselmappen iets heel anders is dan het beschikbaar krijgen van een archief voor een breder onderzoeksgebruik.

Dus die combinatie vind ik zelf ook een sterke combinatie.

Draag bij met je eigen archiefstukken, je eigen geschiedenis en met met een financiële bijdrage om het ook bruikbaar te maken voor nieuwe generaties.

Welke mooie projecten kunnen we nog verwachten?

Nou, we hebben zo een bestuursvergadering, daar komen weer allerlei mooie projecten tevoorschijn. Ik denk aan de geschiedenis van de ‘2^e feministische golf’, Dolle Mina en wat daaruit is voortgevloeid. En ik denk ook dat de tijd eraan komt voor meer aandacht voor groepen zwarte en migrantenvrouwen en het zichtbaar maken van hun rol in de geschiedenis.

Wil je ook meedoen?

Doneer

Heb je een vraag voor het Aletta Jacobs Fonds?

Aarzel niet en stel je vraag

Foto: Aleid van den Brink (links) en Frieda de Pater (midden, lid AJF) krijgen rondleiding in het depot door Atria’s archivaris Susanne Neugebauer (rechts).