In Memoriam Elske ter Veld
Zondag 14 mei 2017 overleed Elske ter Veld. Ze werd 72 jaar. Van huis uit was ze doordrenkt met het socialisme, “de rode-kousen-kerk” noemde Elske ter Veld het. Ook haar katten werden door het socialisme beïnvloed: die luisterden naar de namen Che (naar Che Guevara) en Ho (naar Ho Chi Minh).
Emancipatie
Emancipatie liep als een rode draad door haar leven. Zo was ze hoofd van het FNV-secretariaat voor vrouwelijke werknemers, lid van het Nederlandse comité Jaar van de Vrouw, lid van de Adviescommissie Vrouwenarbeid van het Internationale Verbond van Vrije Vakverenigingen en medewerkster van Opzij. Van 2000 t/m 2004 was ze voorzitter van het bestuur van het IIAV, het Internationaal Informatiecentrum en Archief voor de Vrouwenbeweging (voorloper van Atria).
Via club- en buurthuiswerk en vormingswerk voor jongeren kwam Ter Veld te werken op het vrouwensecretariaat van de Vakcentrale NVV (nu FNV). In 1973 trad het kabinet Den Uyl aan. Een jaar later werd de Emancipatie Kommissie ingesteld die het kabinet moest adviseren over emancipatiezaken. Ter Veld werd in 1974 lid van deze Kommissie, die o.a. een advies uitbracht dat er een minister voor emancipatiezaken moest komen. Dat zat er nog niet in, er kwam een staatssecretaris: Jeltien Kraayeveld-Wouters (CDA).
In 1981 kwam Ter Veld in de Tweede Kamer voor de Partij van de Arbeid, tegelijk met Jeltje van Nieuwenhoven en Eveline Herfkens. “Zij traden op als een fractie binnen de fractie. ‘Jelskeline’, kopte het weekblad Vrij Nederland. Het stond boven een interview waarin het drietal opbiechtte dat zij het waren die aan het naambord van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid met lippenstift toevoegden: ‘En Emancipatie’ (de Volkskrant, 17 mei 2017).
Staatssecretaris voor emancipatiezaken en sociale zekerheid
Van 1989 tot 1993 was Ter Veld staatssecretaris voor emancipatiezaken en sociale zekerheid. Net een week staatssecretaris had ze een interview met Opzij: “Hoewel ze nog moest wennen aan de nieuwigheden die het ambt met zich meebrengt, zoals de beschikking over een dienstauto met chauffeur en het feit dat ze nu niet meer haar geliefde beestentruien kan dragen, kon ze al wel melden dat ze het reuze naar haar zin heeft.”
Als staatssecretaris was zij zeer betrokken bij de voortgang van het beleid ter bestrijding van seksuele intimidatie en seksueel geweld. Een van haar grote werken was het Beleidsprogramma Met het oog op 1995, waarin niet alleen het algemene emancipatiebeleid was opgenomen, maar waarin ook alle departementen zich hadden vastgelegd op het verwezenlijken van een eigen emancipatieprogramma.
“Je moet sociale zekerheid niet gebruiken als motor voor gelijke behandeling. Het begint op de arbeidsmarkt. Ouderschapsverlof, kinderopvang, maar ook beter openbaar vervoer en aanpassing van de winkelsluitingswet en werktijden, kunnen de positie van de vrouw verbeteren.” Maar dat is slechts één kant van het probleem, zegt ze in een interview met het NRC (12 december 1989). “Niet alleen moet de vrouw meer kansen krijgen, de man moet ook meer kansen krijgen taken thuis te vervullen.”
Elske ter Veld trad in 1993 af als staatssecretaris, nadat haar was gebleken dat de PvdA-Tweede Kamerfractie geen vertrouwen in haar politiek functioneren meer had. Bijna 2 jaar later kwam ze in de Eerste Kamer, waar ze tot 10 juni 2003 lid van bleef.