Fotocredits: WO=MEN

In 1995 werd in Beijing een van de grootste wereldwijde conferenties gehouden ter bevordering van vrouwenrechten. Daar kwamen 17.000 afgevaardigden van regeringen en 30.000 activisten uit de hele wereld bijeen. De afspraken van toen worden jaarlijks besproken op de bijeenkomst van de VN-Commission on the Status of Women (CSW) in New York. Volgend jaar wordt het 30-jarig jubileum van de Beijing Declaration en het Beijing Platform for Action gevierd.

Atria heeft op basis van de aanbevelingen van Nederlandse maatschappelijke organisaties voor eerdere CSW-bijeenkomsten, een aantal NGO-rapportages en consultaties met een diverse groep organisaties en individuen een document gemaakt met aanbevelingen voor de Beijing+30/CSW69 bijeenkomst in 2025.

Lees hier de aanbevelingen van de Nederlandse maatschappelijke organisaties

Het Nederlands maatschappelijk middenveld roept hierin op om te zorgen dat in het politiek uitkomstdocument voor Beijing+30/CSW69 stappen vooruit worden gezet. Dus dat er niet alleen gekeken wordt naar de afspraken die 30 jaar geleden zijn gemaakt. Maar dat lidstaten ook kijken naar hoe deze verder in de praktijk kunnen worden gebracht en naar nieuwe thema’s en vraagstukken, zoals de klimaatcrisis, digitalisering en AI. 

Vooruitgang

In de afgelopen jaren is er wereldwijd op diverse terreinen van gendergelijkheid vooruitgang geboekt. Zoals op het gebied van onderwijs en het aandeel vrouwen in de politiek. In Nederland is onder andere vooruitgang geboekt op het gebied van vertegenwoordiging van vrouwen in de top van grote bedrijven, de afschaffing van de verplichte minimum bedenktijd voor abortus en het Nationaal Actieprogramma Aanpak seksueel grensoverschrijdend gedrag en seksueel geweld.

Genderkloof

Op veel vlakken echter gaat de vooruitgang traag en ongelijk, is deze gestagneerd of is er zelfs sprake van achteruitgang. Volgens de meest recente Global Gender Gap Index (2024) heeft nog geen enkel land de genderkloof weten te dichten. Sinds het begin van de meting in 2006 is de gendergelijkheid wereldwijd met slechts 0,1% toegenomen. Met het huidige tempo duurt het nog 134 jaar voordat de wereldwijde genderkloof gedicht is. Slechts 2% van de EU-bevolking leeft in een land waar de genderkloof voor meer dan 80% gedicht is (Zweden). En in 43,8% van de 146 landen neemt de genderkloof juist toe.

Uitdagingen

De wereld staat voor aanzienlijke uitdagingen. We hebben te maken met meerdere, elkaar versterkende crises, waaronder een klimaatcrisis en -rampen, de nasleep van de Covid-19 pandemie en het risico op andere wereldwijde pandemieën, gewapende conflicten en humanitaire crises. Dergelijke crises hebben een ongelijke impact op vrouwen en meiden en vergroten de bestaande ongelijkheid.

Digitale ontwikkelingen en nieuwe technologieën hebben een grote impact op gendergelijkheid en de rechten van vrouwen en meiden. Het biedt kansen, zoals toegang tot informatie, onderwijs en diensten. En mogelijkheden om zich te organiseren en uit te organiseren en uit te spreken. Tegelijkertijd brengt het ook risico’s met zich mee. Zo versterken algoritmes en kunstmatige intelligentie (AI) en de verspreiding van mis- en desinformatie bestaande gender bias en zorgen deze ontwikkelingen voor nieuwe (uitings)vormen van discriminatie, uitsluiting en gendergerelateerd geweld.

Verder staan wereldwijd liberale democratieën en internationale samenwerking en verdragen onder druk door de normalisatie van conservatieve, extreemrechtse, nationalistische en anti-genderbewegingen die de basale mensenrechten en vrijheden van vrouwen en meiden inperken. Dat geldt in het bijzonder voor vrouwen en meiden die ook op grond van andere kenmerken worden buitengesloten en achtergesteld, zoals migrantenvrouwen, zwarte vrouwen, vrouwen met een handicap, lbtiq+-vrouwen etc. Ook in Nederland. Een versnelde implementatie van het Beijing Platform for Action en de daaropvolgende overeengekomen afspraken is essentieel om verdere achteruitgang te voorkomen.

Lees hier de aanbevelingen van de Nederlandse maatschappelijke organisaties

Kick-off bijeenkomst CSW69

Op 14 oktober 2024 organiseerden we i.s.m. WO=MEN Dutch Gender Platform de jaarlijkse startbijeenkomst ter voorbereiding op de komende vrouwentop in New York. Paula Thijs en Franca Hehenkamp, beide onderzoekers bij Atria, presenteerden hier bovenstaande aanbevelingen.

Er vond ook een panelgesprek plaats tussen vier sprekers die in 1995 deelnamen aan het NGO Forum for Women in Huairou, zo’n 2 uur rijden van de officiële conferentie in Beijing. Tonny Filedt Kok (Soroptimisten) benadrukte dat de dialoog tussen generaties cruciaal is:

“Alleen door samen dingen te doen, kom je verder.”

Dit werd gedeeld door Marjet Douze (destijds adjunct-directeur bij het IAV (nu Atria)), die het belang van kennisoverdracht en archivering voor toekomstige generaties onderstreepte. “Er is veel gestreden en veel bereikt,” zei ze, hopend dat de jongere generaties iets van hun lessen kunnen leren en de strijd weer verder kunnen brengen. Lees verder over het panelgesprek in de blog van Sofia Gkaits.

Leestafel met documenten over de Wereldvrouwenconferentie in Beijing in 1995, fotocredits: WO=MEN

Bekijk verder:

• Ter voorbereiding van de CSW69 bijeenkomst worden er een aantal sessies georganiseerd over verschillende thema’s.
• Meer informatie over Beijing+30/CSW69
• Op 31 januari 2025: Wikipedia schrijfmiddag – vrouwenrechten