Emilie Knappert (1860-1952), pionier van het maatschappelijk werk, startte begin 20e eeuw met het organiseren van weekends en vakanties voor jongeren.

Emilie Charlotte Knappert is geboren in Schiedam op 15 juni 1860 en overleden te Santpoort op 22 september 1952. Knappert werd directeur van het Volkshuis in Leiden in 1899. Als vice-voorzitter was ze nauw betrokken bij de voorbereidingen van de Eerste Nationale Tentoonstelling van Vrouwenarbeid in 1898. In 1911 richtte ze in Leiden de Vereniging Buitenbedrijf op. Doel was jonge vrouwen uit arbeidersgezinnen in de weekeinden naar buiten te brengen.

In 1917 was er genoeg geld om de architect Berlage – een vriend van Knappert – opdracht te geven een ontwerp te maken voor een huis. Maar hij had geen tijd, dus kreeg J.J.P. Oud de opdracht. Op 8 februari 1919 werd vakantiehuis De Vonk in Noordwijkerhout officieel geopend. Fabrieksmeisjes konden er een week ontsnappen uit de sleur en zorgen van het dagelijkse werk. De meisjes kregen er kansen tot ontplooiing.
Na 1945 ging het instituut zich vooral bezighouden met het organiseren van cursussen voor 14-jarige tot 16 -jarige meisjes uit arbeiders- en kleine middenstandsmilieus.

Portret van Emilie Knappert

Dit portret van Emilie Knappert was geschonken door ’t Rapenburg/ ’t Steenevelt, Algemene Vereniging voor lager en middelbaar beroeps- en ander voortgezet onderwijs voor Leiden en omstreken’ aan de scholengemeenschap Emilie Knappert te Leiden. Hier hing het tot augustus 2001. Op de achterkant staat:

‘Mocht t.z.t. niet langer prijs gesteld worden op het bezit van dit portret, dan verzoekt bovengenoemde vereniging de Scholengemeenschap het portret te zenden naar het Internationale Archief van de Vrouwenbeweging, Keizersgracht 10 te Amsterdam.’

Aldus geschiedde. Het portret, gemaakt door E. Fuchs, is opgenomen in de Collectie IAV-Atria.

Lees verder:

• ‘Wellevenskunste’: Emilie Charlotte Knappert (1860-1952) en volksopvoeding: Haar denken, inspiratiebronnen en haar werk in het Leidsche Volkshuis 1899-1915
• Archief Vormingscentrum De Vonk 1911 – 2000