De recente stroom aan berichten over de wantoestanden bij Vindicat in Groningen, deden me denken aan 30 jaar geleden. In augustus 1986 was ik, net 18 jaar oud, een aankomend eerstejaars student aan de Rijks Universiteit Groningen. Ik deed de introductie, KEI week genaamd, in de stad en maakte toen kennis met het studentenleven en de universiteit. Een leuke en vermoeiende week waarin ook alle studentenverenigingen op het programma stonden. Zo ook Vindicat.

Vindicat atque Polit, zoals het Groninger studentencorps officieel heet, is Latijn voor ‘Handhaaft en Beschaaft’. Het corps bestaat meer dan 200 jaar en is pas sinds 1970 een gemengde vereniging. In dat jaar fuseerden de dames studentenvereniging Magne Pete (Latijn voor ‘Streef naar het grote’) met het mannelijke corps tot het huidige gemengde Vindicat. Mijn eerste kennismaking met het corps was niet onverdeeld gunstig om niet te zeggen ronduit vervelend en heeft mijn kijk op deze club voorgoed getekend.

Met mijn KEI-groepje bezochten we de sociëteit van Vindicat, Mutua Fides (‘Wederzijds Vertrouwen’) genaamd aan de Grote Markt. We betraden een grote, bruine en toen nog rokerige zaal. Bomvol leden die ons aankomend eerstejaars monsterden en luidkeels becommentarieerden, waarbij de vrouwen de nodige kritiek kregen. Tot zover iets wat me verbaasde maar nog niet maakte dat ik me onveilig voelde. In het gedrang werd een peuk op mijn arm gedrukt. Gebekt als ik toen al was, maakte ik daarover een opmerking richting de ouderejaars die de veroorzaker van het leed was. Dat dat geen gepast reactie richting een ouderejaars was die met respect behandeld moest worden, wist ik niet. Zijn reactie was iets in de trant van ‘bek houden feut anders leer ik je een lesje’ waarbij ‘feut’ kennelijk de aanspreekterm voor aankomend eerstejaars was. Navraag later leerde me dat het woord afgeleid was van foetus en een gangbare term binnen Vindicat (en alle corpora). Mijn verontwaardiging over wat er gebeurde en hoe erop gereageerd werd, werd totaal niet gedeeld. Sterker nog, de ouderejaars leden vonden mijn boze reactie grappig en lachten me ronduit uit terwijl me tegelijkertijd duidelijk werd gemaakt dat ik niets was en zij alles waren. Als ik lid wilde worden, moest ik maar doen wat me gezegd werd. Hetgeen ook betekende dat ik maar moest verdragen dat die peuk op mijn arm werd gedrukt. Het was voor mij al snel duidelijk, dit was geen club waar ik me thuis zou voelen.

Nu 30 jaar later, spelen de kwesties van de bangalijsten en het hoofdletsel tijdens de ontgroening bij Vindicat. Tevens is er sprake van zwijgcontracten met dwangsommen en een slappe houding van het bestuur in de persoon van de (mannelijke) preases.  En ik realiseer me met een schok dat de leden van nu, de kinderen zijn van mijn studiegenoten. Hun kinderen gedragen zich zo seksistisch en gewelddadig dat ze met deze ernstige voorvallen het nieuws halen. Hebben hun ouders hen dan niets geleerd of zijn ze misschien zelfs wel trots op hun spruiten en hun rol in het corps. Net zoals de ballen die ik ontmoette tijdens mijn introductie. De vraag dringt zich bij me op of de cultuur binnen het corps in 30 jaar überhaupt aan enige verandering onderhevig is geweest. Of zijn de mores waar het corps zo trots op is onverminderd archaïsch en seksistisch waarbij de moraal van het individu vervangen wordt door een groepsmoraal die in 200 jaar gevormd is en weinig ruimte laat voor individuele waarden. Kennelijk zijn vrouwen slechts objecten die maar een doel dienen én eerstejaars moeten nog steeds een lesje geleerd worden. Het lijkt wel of de tijd 30 jaar stil heeft gestaan.  Als mijn kinderen gaan studeren, zal ik hen adviseren geen lid te worden van een dergelijke club.  Ik ben het levende bewijs dat je een lidmaatschap van het corps niet nodig hebt voor leuke studententijd noch voor een succesvolle en maatschappelijk bevredigende carrière.

Antia Wiersma studeerde van 1986 tot en met 1992 in Groningen. Zij was tot 1 oktober 2017 plaatsvervangend directeur en manager Collecties, Onderzoek & Advies bij Atria.