Transgender personen zijn nog altijd kwetsbaar op de arbeidsmarkt. Dat blijkt uit het vandaag verschenen rapport Transgender personen in Nederland van het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP). Trans mensen hebben vaker dan gemiddeld een laag inkomen: dit geldt voor 53% van de trans personen tegenover 30% gemiddeld in de bevolking. Ook zijn zij minder vaak actief op de arbeidsmarkt (41% van de trans personen is werknemer of zelfstandige, tegenover 62% van de totale bevolking), en moeten zij vaker rondkomen van een arbeidsongeschiktheidsuitkering (12% versus 4%) of een bijstandsuitkering (11% versus 4%). Deze cijfers stroken niet met het gemiddelde opleidingsniveau van trans personen, dat ongeveer gelijk is aan dat van de algemene bevolking.

Minderheidsstress

Als mogelijke verklaringen voor de zwakke positie op de arbeidsmarkt noemt het SCP enerzijds negatieve opvattingen en bejegening van trans personen en anderzijds psychische en fysieke problematiek waar deze groep mee te maken heeft. Maatschappelijke vooroordelen en discriminatie zijn van invloed op zelfbeeld en zogenaamde ‘minderheidsstress’. Dit laatste verwijst naar stress die voortkomt uit het behoren tot een gestigmatiseerde minderheid. Door het meemaken van negatieve reacties, het internaliseren van vooroordelen en het verbergen van de trans identiteit zijn trans personen extra kwetsbaar voor psychische problemen. Dat er veel psychische nood is, is al bekend uit eerder onderzoek. Eenzaamheid en psychische problematiek vormen een belemmering voor maatschappelijk succes. Tegenover deze risicofactoren staan zogenaamde beschermingsfactoren: trans mensen die weerbaar zijn en voldoende sociale steun hebben vinden vaker een baan.

Wachtlijsten

Belangenorganisatie Transgender Netwerk Nederland (TNN) benadrukt in haar reactie op het SCP-rapport de samenhang tussen de lange wachtlijsten in de transgenderzorg en de uitval op de arbeidsmarkt. Ook vindt TNN dat obstakels in de wetgeving moeten worden geslecht, zoals het feit dat je een deskundigenverklaring van een psycholoog moet overhandigen wanneer je juridisch van geslacht wil veranderen.

Trans personen in de media

Atria heeft recent onderzoek gedaan naar beeldvorming rond trans mensen in de media. Hoewel de berichtgeving over dit onderwerp de laatste tien jaar explosief is toegenomen, is de beeldvorming lang niet altijd positief. Zo worden trans personen bijvoorbeeld voorgesteld als mensen die niet serieus genomen hoeven te worden, of zij worden voornamelijk als slachtoffer geportretteerd. Positieve beeldvorming is van groot belang om de maatschappelijke omgang met trans personen te verbeteren. Atria pleit voor meer onderzoek naar het effect van beeldvorming op het welbevinden van trans personen. Daarnaast is monitoring van de leefsituatie van trans mensen blijvend noodzakelijk. Daarbij gaat het zowel om sociaaleconomische participatie als om welzijn, veiligheid en gezondheid.