Beeld: Portret Wilhelmina van Itallie-van Embden, fotograaf onbekend, collectie IAV-Atria

Wilhelmina van Itallie-van Embden was pacifist, feminist en politicus in de Provinciale Staten en de Tweede Kamer.
Ze was de dochter van Arnold Moritz van Embden, ijzerhandelaar-winkelier, en Louisa Wilhelmina Frederica Lion. In 1894 trouwde ze met dr. Leopold van Itallie, hoogleraar toxicologie. Ze kregen twee kinderen, die in de Tweede Wereldoorlog ondergedoken zaten bij de ouders van André van der Louw.

Wie: Wilhelmina van Itallie-van Embden
Geboortedatum: 22 oktober 1870
Geboorteplaats: Den Haag, Nederland
Sterfdatum: 6 september 1959
Plaats van overlijden: Trogen, Zwitserland
Alternatieve naam: Hendrika Wilhelmina Bernardina van Embden

Politieke loopbaan

Wilhelmina van Itallie-van Embden werkte als onderwijzer en begon daarna een politieke loopbaan. Ze was pacifist en publiceerde veel artikelen in tijdschriften en kranten. Ze was een oudere halfzuster van Eerste-Kamerlid David van Embden.

Van Itallie-van Embden was (bestuurs)lid van de Vrijzinnig-Democratische Bond. In 1919 slaagt de partij er in het vrouwenkiesrecht door het parlement te krijgen. Ze was gemeenteraadslid in Leiden van 1921 tot 1927. Daarna was ze lid van de Provinciale Staten van Zuid-Holland van 1926 tot 1927.

Van 1928 tot 1933 zat ze in de Tweede Kamer. Ze hield zich daar onder meer bezig met justitie, waterstaat, onderwijs, volksgezondheid en binnenlandse zaken. In 1928 sprak ze in de Kamer over het geschiedenisonderwijs, dat volgens haar pacifistische-idealistische idee teveel aandacht aan de oorlog besteedde. Ze stelde zich niet kandidaat voor een nieuwe zittingsperiode, omdat ze naar eigen zeggen het oeverloze gepraat over de economische crisis beu was.

Betere rechtspositie

Van Itallie-van Embden zette zich in voor een betere rechtspositie voor vrouwen. Ze was lid van het hoofdbestuur van de Vereeniging voor Vrouwenkiesrecht en van het hoofdbestuur van de Nederlandse Vereniging van Staatsburgeressen. (Na een fusie werd dit de Nederlandse Vereniging voor Vrouwenbelangen en Gelijk Staatsburgerschap.) In 1941 zegde ze haar lidmaatschap op vanwege de verordening die het joden verbood lid te zijn van verenigingen.

Ze was voorzitter van de Vereniging Onderlinge Vrouwenbescherming vanaf 1910. Die behartigde de belangen van ongehuwde moeders en hun kind. Ook was ze bestuurslid van de Nationale Vrouwenraad vanaf 1913, later vice-president en afgevaardigde naar de Internationale Vrouwenraad tot 1940.

Als lid van het dagelijks bestuur van het Internationaal Vrouwenvredescongres in 1915 maakte ze zich sterk voor de wereldvrede. Als pacifist was ze tot 1940 ook lid van het Nederlands Comité voor Vrede en Arbitrage.

Website: parlement.com – H.W.B. van Itallie-van Embden

Publicaties van Wilhelmina van Itallie-van Embden:

• De ambtenares …… en het huwelijk (1926)
• Sprekende portretten (1924)
• Peinzen over : de taak van de vrouw na den oorlog (1916)
• Heeft de gehuwde vrouw het kiesrecht noodig? (1915)
• Ik mag met u in vogelvlucht behandelen (….) (Volkspetitionnement) (1915)
• Gelijk loon voor gelijke arbeid? (1911)
• De tegenwoordige stand van het vrouwenkiesrechtvraagstuk: rapporten en voordrachten uitgebracht op het wereldcongres 15-21 juni 1908 te Amsterdam (1909)
• Studie-materiaal voor vrouwenkiesrecht / Vereeniging voor vrouwenkiesrecht (1907)

Literatuur over haar:

• Scriptie Staatkundig-Historische Studiën 630.

Archief: Itallie-van Embden, Hendrika Wilhelmina Bernardina van (1870-1959) (bij Atria)