Wet Invoering Extra Geboorteverlof goede eerste stap
De vandaag aangenomen Wet Invoering Extra Geboorteverlof (WIEG) is een goede eerste stap. De wet kan bijdragen aan een betere verdeling tussen arbeid- en zorgtaken tussen moeders en hun partners. Daarnaast kan de WIEG bijdragen aan een sterkere band van partners met hun kinderen en een hogere arbeidsparticipatie van moeders. Bovendien draagt de wet bij aan het doorbreken van stereotiepe denkbeelden van vaders als kostwinners en moeders als verantwoordelijk voor de opvoeding.
Uitbreiding partnerverlof
De Wet Invoering Extra Geboorteverlof maakt het mogelijk dat ouders na de komst van een baby meer tijd samen met hun kind krijgen. Nu krijgen partners twee dagen verlof. Dat geboorteverlof wordt vanaf januari 2019 een hele week volledig doorbetaald. Partners kunnen het verlof meteen opnemen, maar dat mag ook in de eerste vier weken na de bevalling. Ook regelt de wet dat partners vanaf juli 2020 in het eerste half jaar na de geboorte van de baby vijf weken extra geboorteverlof kunnen opnemen. In die periode hebben partners recht op een uitkering ter hoogte van 70% van het loon.
Goede eerste stap
Atria heeft eerder in reactie op de internetconsultatie m.b.t de Wet Invoering Extra Geboorteverlof aangegeven dat de uitbreiding van het verlof van de partner na geboorte van een kind tot een totaal van 6 weken in het eerste half jaar na de geboorte van het kind een eerste goede stap is. Maar om de verdeling van arbeid en zorg meer gelijk te verdelen, is het wenselijk dit verlof uit te breiden tot minimaal 12 weken. Daarnaast stellen we voor om gedurende het gehele geboorteverlof een uitkering te verstrekken van 100% van het dagloon, om te voorkomen dat geboorteverlof slechts opgenomen kan worden door degenen die zich het financieel kunnen veroorloven.
Duur geboorteverlof
De WIEG regelt uitbreiding van het verlof van de partner na geboorte van een kind tot een totaal van 6 weken in het eerste half jaar na de geboorte van het kind. Hoewel dit een goede eerste stap is, pleit Atria ervoor dit verlof uit te breiden tot minimaal 12 weken, maar bij voorkeur tot 16 weken zoals de Europese Commissie voorstelt. Hierbij wordt het verschil in verlofduur tussen moeder en partner geheel weggenomen wat tot een evenwichtiger positie op de arbeidsmarkt leidt. Bovendien wordt de band tussen partner en kind hierdoor verder versterkt en neemt de kans toe dat de partner ook daarna meer zorgtaken op zich zal nemen toe.
Hoogte van de uitkering gedurende geboorteverlof
Gedurende het aanvullende geboorteverlof krijgt de werknemer een uitkering ter hoogte van 70% van het dagloon. Werknemers kunnen daardoor mogelijk onder het sociaal minimum uitkomen. Dit kan ertoe leiden dat geboorteverlof slechts zal worden opgenomen door degenen die zich het financieel kunnen veroorloven. Omdat iedere ouder de kans moet krijgen om een goede band op te bouwen met zijn of haar kind, vindt Atria dit een ongewenst effect van de maatregel. Atria stelt daarom voor om gedurende het gehele geboorteverlof een uitkering te verstrekken van 100% van het dagloon.
Beperking van de regeling tot werknemers
De Sociaal-Economische Raad (SER) constateert in haar advies Optimalisering van verlof na geboorte kind dat er een omvangrijke groep is die wel behoefte heeft aan verlof maar er geen gebruik van kan maken. De WIEG lijkt hierop onvoldoende te anticiperen. Niet alleen door bovengenoemde beperking van de uitkering, maar ook doordat het voorstel alleen van toepassing is op werknemers met een dienstverband bij een werkgever. Dit betekent dat jonge ouders die zelfstandig zijn, onder een flexcontract werken of een uitkering ontvangen niet voor deze regeling in aanmerking komen. De argumentatie van de minister dat zelfstandigen hun eigen werktijden bepalen, gaat voorbij aan het feit dat niet alle zelfstandigen vrijwillig zelfstandig zijn, en dat niet alle (kleine) zelfstandigen het zich kunnen veroorloven om 6 weken geen inkomsten te genereren.
Daarnaast bestaat de mogelijkheid dat als iemand op het moment van geboorte van het kind geen werknemer was, dit ertoe leidt dat geen geboorteverlof kan worden opgenomen. De argumentatie dat diegene in die periode andere mogelijkheden had om bij het kind te zijn, houdt geen rekening met de verplichtingen die gesteld worden aan het ontvangen van bijvoorbeeld een WW-uitkering of bijstandsuitkering. Atria adviseert daarom de doelgroep te vergroten tot alle jonge ouders, ongeacht hun arbeidsverband.
Vereenvoudiging verlofregeling
De SER stelt vast dat het optimale design van de verlofregelingen nog niet is bereikt en adviseert de regelingen rondom de geboorte van en zorg voor kinderen te vereenvoudigen zodat hiervan meer gebruik zal worden gemaakt. Atria ondersteunt dit advies van de SER.
Advies Atria m.b.t. Wet invoering extra geboorteverlof
