Zoveel mannen in de gemeenteraad is slecht voor de democratie
Met een percentage van 72% mannen, zijn gemeenteraden nog altijd mannenbolwerken, ondanks het feit dat vrouwen hoger opgeleid zijn, dat ze een groter deel van het vrijwilligerswerk op zich nemen en dat ze dus ook een hoge maatschappelijke betrokkenheid hebben. Met een stijging van slechts 2% sinds 2010 is het ronduit slecht gesteld met de participatie van vrouwen in de politiek, dat bevestigde kennisinstituut Atria op vrijdag 5 februari in een nieuw onderzoeksrapport. Dat is niet alleen een gemiste kans voor de lokale democratie omdat de raad zo geen afspiegeling is van de samenleving, maar het staat ook een goede besluitvorming in de weg.
Stel je voor dat je als enige of een van de weinige vrouwen in de gemeenteraad zit. Dat kan behoorlijk eenzaam zijn, letterlijk en figuurlijk. Je bent, tussen de grijze pakken, als vrouw altijd zichtbaar als ‘de ander’, gewoon omdat je er nou eenmaal anders uit ziet.
Gevaar van homogene groepen
Daarnaast is het extra moeilijk om gehoord te worden als vrouw omdat het in een groep, die bestaat uit veel dezelfde soort mensen, grijze mannen in dit geval, lastig is om een ander soort taal of een ander soort oplossing aan te dragen. Er ontstaat in een homogene groep al snel een soort van blindheid: de waarheid zoals die door de meeste leden van de groep wordt gezien, wordt beschouwd als de absolute waarheid. Andere gezichtspunten of ideeën van buiten, worden daarmee niet ingebracht of meteen naar de prullenbak verwezen. De groep wordt bij wijze van spreken blind voor nieuwe of andere gezichtspunten.
Integriteit
In de besluitvorming van een homogene groep kan er bijvoorbeeld gekozen worden voor een luxer gemeentelijk zwembad op een prestigieuze sportcampus, terwijl als er ruimte was geweest voor het ‘in vraag stellen’ van een dergelijke beslissing, mogelijk was gekozen voor een renovatie van het bestaande zwembad. De onmogelijkheid van het inbrengen van een andere waarheid kán er bijvoorbeeld toe leiden dat integriteitsvraagstukken anders worden behandeld in de raadszaal, dan erbuiten.
Medicijn voor groepsblindheid
Een gemeenteraad die voor de grote meerderheid bestaat uit mannen, is daarom slecht voor de democratie. Een gemengde groep van verschillende soorten mensen is het beste medicijn tegen dit soort groepsblindheid: onderzoek laat zien dat een groep die voor minimaal 1/3 uit vrouwen bestaat, wel ruimte biedt voor nieuwe gezichtspunten en een andere benadering.
De oplossing ligt voor de hand: zorg voor meer vrouwen in de lokale politiek! Zorg dat de leden- en kieslijsten goed gevuld zijn met vrouwelijk talent. En zorg er vooral ook voor dat de dappere vrouwen die nu actief zijn in de politiek, dat blijven.
Irene Janssen is gelukslobbyist met een talent om mensen binnen en buiten organisaties te verbinden en in beweging te krijgen. Op 8 maart start zij haar online academie voor vrouwen in de politiek: Mijn droom in actie. 06 215 98 315 / mail@irenejanssen.nl
Een iets andere versie van deze blog verscheen vandaag als opiniestuk in Trouw.
