Op weg naar het Lake District
Gewapend met kaarten en wegwijzers zijn Aletta Jacobs en Carel Gerritsen vanuit Londen vertrokken om hun reis te vervolgen door het noorden van Engeland. Dat de kaarten, die ze hadden gekocht bij Cyclist Touring Club, goed van pas komen, blijkt wanneer ze ontdekken dat het zelfs in Engeland, waar ze zeker niet zuinig zijn met wegwijzers, onmogelijk is om zonder kaart te reizen.
Via de Thames ‘met haar plezierbootjes en haar heerlijk hoog opgaande wouden’ zijn ze richting Windsor gefietst. De snelste route is via het Windsor-park, maar net zoals in Hyde-park is het ook hier verboden om te fietsen. Om dichter bij het Windsor Castle te komen, dat al vanaf twee kilometer afstand te bewonderen is, moeten ze vijf kilometer omfietsen. De laan die recht naar het kasteel loopt, is namelijk verboden voor fietsers. Gelukkig is het geen straf om langs het prachtige park te fietsen.
Vanuit Windsor gaat de tocht verder naar Maidenhead en vanuit daar naar Henley. De bedoeling was om uiteindelijk in Reading te overnachten, het meest pittoresk gelegen plaatsje aan de Thames, maar dat zou geen rustige nacht worden.
“Wij vernamen echter nog bij tijds dat dien avond de uitslag der verkiezing van een parlementslid voor Reading bekend zou worden, en wie dat eenmaal heeft meegemaakt, zal op een plezierreis de herrie die dan heerscht in zoo’n stadje zoover mogelijk ontvlieden. Serenades, jolen en zingen, geïmproviseerde toespraken op de straat, gevolgd door een telkens herhaald ‘hoera’ duren den geheelen nacht voort.”
Een betere optie was om die nacht in Henley te overnachten, maar uiteindelijk zijn Jacobs en Gerritsen ook hier nog gestoord doordat het personeel van hun hotel inmiddels ook de verkiezingsuitslag had vernomen. Ondanks de onrustige nacht zijn ze de volgende ochtend weer vroeg op de fiets gestapt richting Oxford, volgens Gerritsen ‘de merkwaardigste stad van Engeland’.
“Alles is zoo specifiek Engelsch, dat men in een uitvoerig historische beschouwing zou vervallen, wilde men de inrichting ervan duidelijk maken voor niet-Engelschen. Die gebouwen, waarvan er dateeren uit de 11e en 12e eeuw, zijn alle te bezichtigen en leveren voor den liefhebber der klassieke bouwkunst volop stof voor bewondering. Opvallend is de weelde die alom heerscht, en de kennelijke ruime beurs, waaruit geput wordt voor de instandhouding van de gebouwen en hun inwendige schatten. De vacantie was ingetreden, zoodat wij van de ruim 3000 studenten dezer universiteit niets bemerkten.”
Vanuit Oxford zijn Jacobs en Gerritsen verder gefietst richting Woodstock, waar ze een bezoek aan het beroemde kasteel van de hertog van Malbourough niet konden overslaan. De bouw van het kasteel heeft maar liefst 11 miljoen gulden gekost. Om die avond nog op tijd aan te komen moest de vaart erin blijven, dus zijn Jacobs en Gerritsen snel verder gefietst richting Stratford. Dit is tevens de geboorteplaats van Shakespeare en hij wordt er uitbundig vereerd. Zo is er het Shakespeare hotel waar iedere kamer de naam van een van zijn treurspelen heeft.
Hoe dichter ze in de buurt van Birmingham komen, hoe meer het landschap verandert.
“Bij honderden, neen, bij duizenden zagen wij hooge fabrieksschoorsteenen hun zwarte dampen het luchtruim invoeren. Birmingham heeft zijn voorsteden volgebouwd met arbeiderswoningen, alle op elkander gelijkend, door geen enkele afwisseling in aanleg of versiering der straat of van de huizen van elkander onderscheiden.”
Wanneer ze om zes uur ’s avonds eindelijk zijn aangekomen, hebben ze een korte wandeling door de stad gemaakt.
“Van uit het middelpunt loopen stoomtrams naar alle uithoeken der stad naar de wijken waar de fabrieken zijn gelegen en naar de arbeiderswijken, de voorsteden. Elke twee minuten vertrekt er een tram en komt er een aan. En voor één penny binnen de stad, voor twee wanneer men er buiten gaat, legt men de weg af.”
“Heel veel viel er niet waar te nemen, maar toch dit, dat nagenoeg alle arbeiders en arbeidsters – de laatsten vooral in grooten getale – die van de fabriek huiswaarts keerden, zich eerst behoorlijk hadden gereinigd en toilet hadden gemaakt alvorens de fabriek te verlaten. Wij vernamen dat de daarvoor noodige tijd door de werkgever wordt verstrekt, maar die tijd dan ook nergens anders voor mag worden besteed. Wie zich niet wenscht te reinigen voor het verlaten der fabriek, blijft tot het laatste oogenblik arbeiden.”
Dit is het vijfde deel in de serie Tour d’Aletta
