Dwangarbeidsters Goede Herder bouwen aan gesproken monument
Oral History-project Een gesproken Monument: Kinderdwangarbeid Meisjes Goede Herder van start.
Atria is gestart met het Oral History project Een gesproken monument: Kinderdwangarbeid meisjes Goede Herder. Vijf vrouwen, die als jonge meisjes tegen hun wil in naaiateliers en wasserijen van de Congregatie De Goede Herder terechtkwamen en jarenlang zonder betaling onder erbarmelijke omstandigheden werkzaamheden verrichtten, worden voor het Oral History-project geïnterviewd door historica Dineke Stam en documentairemaakster Jet Homoet.
“Met deze persoonlijke getuigenissen komen met behulp van de wetenschappelijke Oral History-methode bronnen tot stand, die wetenschappelijk onderzoek mogelijk maken.”
Susanne Neugebauer, Atria’s archivaris en projectleider
Dwangarbeid bij Congregatie van de Goede Herder
Tussen 1860 en 1978 zijn naar schatting 15.000 vrouwen en meisjes opgesloten in de Nederlandse gestichten van de zusters. Zij werden als dwangarbeidsters ingezet door de Congregatie van de Goede Herder. Met dit nieuwsbericht kwam Joep Dohmen van NRC Handelsblad vorig jaar naar buiten. Tot nu toe is er weinig bekend over de aard en de omvang van de dwangarbeid, die naar schatting 15.000 meisjes moesten verrichten tijdens hun opsluiting in vestigingen van de rooms-katholieke Congregatie de Goede Herder in Zoeterwoude, Velp, Tilburg en Almelo.
Naar aanleiding van het artikel in het NRC besloten prof. dr. Renée Römkens en Annemie Knibbe daar verandering in aan te brengen. Römkens is oud-directeur van Atria en bijzonder hoogleraar gendergerelateerd geweld aan de UvA. Knibbe richtte onlangs de Stichting Kinderdwangarbeid Meisjes Goede Herder op en staat in nauw contact met de vrouwen die als meisjes bij de Goede Herder terecht kwamen en zich nu organiseren.
Impact van dwangarbeid en mishandeling
Al in 2016 interviewde Atria vrouwen die in instellingen van de rooms-katholieke kerk als jonge meisjes seksueel misbruikt werden. Dit vervolgproject gaat over de dwangarbeid bij de congregatie. Het nieuwe onderzoeksmateriaal zal licht werpen op:
- de dagelijkse gang van zaken in de tehuizen rondom de tewerkstelling
- welke impact dwangarbeid en mishandeling toen op de meisjes had
- welke overlevingsstrategieën zij kozen
Ook vertellen de vrouwen over de levenslange gevolgen van deze periode op hun latere leven.
Première van documentaire
Homoet en Stam maken uit de lange interviews een documentaire, die vanaf 24 januari 2020 online beschikbaar komt. De documentaire kan ook een rol gaan spelen in de juridische stappen die op dit moment door advocaat Liesbeth Zegveld worden voorbereid.
Fotocredits: Foto Studio Smit, Almelo
Dit project is mede mogelijk gemaakt door het Fonds Sluyterman van Loo, Roomsch Catholijk Oude Armen Kantoor, de Haëlla Stichting en de Stichting het R.C. Maagdenhuis.