Octavia Butler (1947 – 2006) was een van de eerste vrouwelijke, Afro-Amerikaanse sciencefiction schrijvers en feminist. Sterker nog, zij gebruikte het genre om kritische bespiegelingen over genderongelijkheid, racisme, emancipatie van de lesbische vrouw en andere sociaal-maatschappelijke thema’s in uit te werken. Er wordt ook wel gezegd dat Butler sciencefiction ‘queer’ heeft gemaakt. Tijdens het Holland Festival was de opera Octavia E. Butler’s Parable of the Sower te zien en te beluisteren in het Muziekgebouw aan ’t IJ. Geregisseerd door de New Yorkse muzikanten Toshi Reagon and Bernice Johnson, gebaseerd op het gelijknamige boek van Butler uit 1993.

Parable of the Sower speelt zich af in 2024. De samenleving is grotendeels ten onder gegaan door toedoen van de mens. Klimaatverandering, een groeiende kloof tussen arm & rijk en hebzucht onder de grote bedrijven zijn de hoofdoorzaken van dit vrij dystopische wereldbeeld. We volgen het hoofdpersonage Lauren die geboren is met een ‘hyper empathische’ gave: zij voelt letterlijk wat anderen voelen. Wanneer ze ontsnapt uit haar arme achterstandswijk, reist ze door de moreel vervallen maatschappij. Als enige oplossing ziet Lauren een vertrek van de aarde richting een andere planeet, het voorbereiden van die reis beslaat een groot deel van het boek.

Het krachtige, vrouwelijke hoofpersonage is al meteen een voorbeeld van het feministische thema in het boek. Lauren is de ‘held’ die zich een weg baant door een racistische en vrouwonvriendelijke maatschappij. Zij, en ook de andere vrouwelijke protagonisten in het oeuvre van Butler, moeten soms hardhandig en gewelddadig optreden tegen mensen die hen in gevaar wilt brengen. Een vorm van gedrag dat in de literatuur vaak alleen aan mannelijke personages is toebedeeld. Mannen, in het specifiek witte mannen, zijn vaak de vijanden in het verhaal. En niet onbelangrijk: de vrouwen overwinnen.

Butlers boeken inspireren en onthullen bepaalde onjuistheden en structuren in de huidige samenleving. De vertaling van moeder en dochter Reagon naar het podium doet dat helaas iets minder. De opera is muzikaal interessant en eclectisch, balanceert tussen gospel en klassiek. Toshi, zittende op een verhoging het centrale middelpunt van het toneel, moedigt de zaal constant aan mee te zingen en te dansen. De verhaallijn is echter niet zo helder uitgestippeld en een echte climax ontbreekt. Desalniettemin is het stuk vanwege haar diversiteit verfrissend, en zet het aan tot het (her)lezen van het sterke werk van Octavia Butler.

​Atria heeft veel werk van en over Octavia Butler in de collectie, zoals bijvoorbeeld Conversations with Octavia Butler.