Hindostaase vrouwen migreren vanaf het einde van de 19de eeuw van India, via Suriname, naar Nederland. Dit heeft gevolgen voor hun positie in de familie en in de samenleving.

Hinsostaanse vrouwen

Bea Lalmahomed, een Surinaams-Hindostaanse schrijfster, publiceert in 1992 haar boek ‘Hindostaanse Vrouwen. De geschiedenis van zes generaties‘. Deze zes generaties vrouwen, zijn nakomelingen van Indiase Hindostanen en zijn van India, via Suriname, naar Nederland gemigreerd. Door de invloeden van de landen waarin zij gewoond hebben, is hun positie als vrouw binnen de eigen familie veranderd. Elke generatie heeft haar bijdrage geleverd aan de strijd om de groeiende vrouwelijke autonomie.
Hindostanen immigreerden in de periode 1873 – 1916 naar Suriname. Omdat de slavernij daar net was afgeschaft, haalden de plantagehouders contractarbeiders van overzee. De Hindostanen moesten ineens zien te overleven zonder het eeuwenoude kastenstelsel én zonder de bescherming van de traditionele familieverbanden in een onbekende Nederlandse kolonie. Een eeuw later kwam een tweede migratiestroom op gang onder hun nageslacht. Dit keer naar het moderne Nederland. Opnieuw kregen zij te maken met een cultuurschok, maar ook deze volgende generatie Hindostanse Nederlanders lijkt hun weg gevonden te hebben in de Nederlandse samenleving.
De Hindostaanse cultuur waardeert de positie van de man hoger dan die van de vrouw. Onder invloed van de migraties treden er echter veranderingen op in de relatie tussen mannen en vrouwen. Dit blijkt al bij de migratie naar Suriname, waarbij vooral jonge weduwen zich probeerden te onttrekken aan het juk van het weduwschap, hopend op een lostverbetering, maar zij belandden vaak in een uitzichtloze situatie. Andere vrouwen grijpen hun kans om onder de druk van hun schoonouders uit te komen, vooral als ze werden mishandeld door hun echtgenoot. De vlucht uit India had dan ook een emancipatorische funktie voor deze vrouwen.
Met de migratie vanuit Suriname naar Nederland treden er wederom veranderingen op in de verhouding tussen mannen en vrouwen. De Hindostaanse vrouwen komen in die tijd relatief snel aan een baan. Gewoontes zoals het afstaan van het loon aan de man, raken in de vergetelheid omdat de vrouwen economisch zelfstandiger worden, en hoger zijn opgeleid. Het familiesysteem transformeert zich van een ‘joint-familysysteem’ naar dat van het kerngezin. De strakke belemmerende patronen om onderwijs te volgen, waren al versoepeld in Suriname, maar veranderden in Nederland nog meer. Hindostaanse vrouwen hebben strijd geleverd om meer ruimte voor zichzelf te winnen op verschillende levensterreinen. Hun positie in de familie en de samenleving is sterk veranderd, vooral vergeleken met de Indiase context.