Wij feliciteren David van Oeveren met de Johanna W.A. Naberprijs 2021! De winnende scriptie analyseerde de dromen van Engelse krijgsgevangenen tijdens de Tweede Wereldoorlog waarbij verschillende uitingen en vormen van mannelijkheid zichtbaar werden gemaakt. De Johanna Naberprijs wordt jaarlijks uitgereikt door Atria, kennisinstituut voor emancipatie en vrouwengeschiedenis, en de Vereniging voor Gendergeschiedenis (VVG). David van Oeveren wint een bedrag van 500 euro en krijgt de gelegenheid om een artikel te schrijven voor het tijdschrift Historica.

Mannelijkheid en dromen van Engelse krijgsgevangenen tijdens de Tweede Wereldoorlog

De scriptie van Universiteit Utrecht-student David van Oeveren wist meteen te verrassen met een buitengewoon interdisciplinaire aanpak en een heel bijzonder bronnencorpus, namelijk de dromen van Engelse soldaten in een krijgsgevangenkamp tijdens de Tweede Wereldoorlog. In zijn scriptie, getiteld: ‘Dreaming of Home. A neurohistorical approach to study masculinity through the dreams and nightmares of British prisoners of war in Nazi Germany (1940-1942)’ worden de dromen van de Engelse soldaten geanalyseerd die de dienstdoende psychiater noteerde in het krijgsgevangenkamp. Voor de interpretatie van deze bronnen werd een ontzettend knap en origineel neurowetenschappelijk kader opgezet waarbij de inhoud van de dromen en de fysiek waarneembare emotionele lading ervan (zweten, wakker schrikken, schreeuwen) met de feiten en belevingen van overdag werden verbonden.

Juryleden Geertje Mak, Henk de Smaele en oud-winnares Stephanie van Dam beschreven: “Door de dromen zo op te vatten en in verband te brengen met kennis over de omstandigheden waarin de krijgsgevangenen leefden (bijvoorbeeld honger, het belang van brieven en pakketjes) kon de auteur de dromen interpreteren als uitingen van diverse vormen van ‘mannelijkheid’ – of juist het gevoel daarin te falen of tekort te schieten. Daarmee wordt een hele waaier aan beleving en emoties van mannelijkheid zichtbaar – traumatische herinneringen aan oorlogssituaties, heimwee, angst om thuis te falen, zorgzame of erotische gevoelens voor medegevangenen – die in de traditionele historische beeldvorming over deze gevangenen nooit genoemd worden.”

Bewonderingswaardig

Juryvoorzitter Geertje Mak gaf tijdens de uitreiking aan dat de jury bij het lezen graag verder hadden willen praten over de scripties. Dat gold ook voor de winnende scriptie: “We hadden nog heel wat vragen. Dat is in onze ogen een grote kwaliteit: dat studenten nieuwe wegen durft te bewandelen die ook weer een hele set nieuwe vragen oproepen. We hopen dan ook dat de auteur met deze scriptie aangemoedigd wordt verrassende wegen te blijven bewandelen.”

We hopen dan ook dat de auteur met deze scriptie aangemoedigd wordt verrassende wegen te blijven bewandelen.

Over de Johanna Naberprijs

De Johanna Naberprijs voor de beste afstudeerscriptie op het gebied van vrouwen- en/of gendergeschiedenis aan Nederlandse en Vlaamse universiteiten is dit jaar voor de 19^de keer uitgereikt. Juryvoorzitter Geertje Mak presenteerde tijdens de prijsuitreiking op de Gendergeschiedenisdag op 29 oktober het juryrapport waarna de winnaar bekend werd gemaakt. Het doel van de Johanna Naberprijs is het bevorderen van onderzoek op het gebied van vrouwen- en gendergeschiedenis.