Uit gesprekken met jongeren blijkt dat bepaald seksueel gedrag voor jongens vaker wordt goedgekeurd dan voor meisjes. Een meisje dat wisselende sekspartners heeft, krijgt al gauw de benaming ‘hoer’ of ‘slet’, terwijl hetzelfde gedrag voor een jongen vaker als ‘stoer’ wordt gezien.

Daarnaast blijkt dat zowel meisjes als jongens vinden dat de verantwoordelijkheid om grenzen aan te geven op seksueel gebied vooral bij meisjes ligt. Kortom, jongeren zien vaak ongelijke rollen voor meisjes en jongens als het gaat om seksualiteit. Bovendien laten deze rollen weinig ruimte voor seksuele diversiteit.

Voor elk meisje betekent seksualiteit iets anders. Meisjes weten vaak wel wat seks inhoudt. Ze hebben het van hun ouders gehoord, op straat gehoord, op de televisie gezien. Maar hoe zorgen ze nu dat ze plezier in seksualiteit krijgen? Want de seksuele opvoeding is vaak meer gericht op uitkijken dat je niet als slet wordt bekeken en oppassen dat je geen kind krijgt, dan leren van seks te genieten.

En lesbische meisjes?

Mijn moeder zegt dat homosex goed voor me is. Stom hè, ik vind ’t gewoon lekker. Campagne voor vrijheid op het gebied van seksuele geaardheid.De tekst is een parodie op die van een bekende pindakaasreclame uit de jaren tachtig.

Veel ouders geven hun eigen ambivalente of zelfs negatieve houding ten aanzien van homoseksualiteit door aan hun kinderen. Voor meisjes die nog aan het zoeken zijn of ze op vrouwen of mannen vallen, vormt dat een belemmering: ze denken dat het niet kan, op vrouwen vallen, en ze voelen niet de ruimte om echt hun seksuele identiteit te verkennen. Ook deze meisjes hebben in hun opvoeding niet meegekregen dat ze moeten leren van hun lichaam en van seks te genieten. Ze ontdekken op een bepaalde leeftijd hun ‘anders’ zijn. Een coming out is niet altijd makkelijk. Ze krijgen misschien te maken met geweld tegen lesbische meisjes. Hetero is de norm, hand in hand lopen kan altijd agressie oproepen.

Ze moeten gaan ontdekken; wat is lesbische seksualiteit? Ze moeten zichzelf leren zijn en blijven in een hetero omgeving. En natuurlijk uitgaan, een vriendin ontmoeten, leren genieten!

En godsdienst?

Ook het geloof is, zo blijkt uit recente onderzoeken, een belangrijke factor hoe meisjes met seksualiteit omgaan. Christelijke, islamitische en Hindoejongeren voor wie het geloof een rol speelt, zijn voorzichtiger in experimenteren met seks en liefde. Ze zijn zich ook meer bewust van de leefregels die er voor hen kunnen gelden, zoals maagdelijkheid. En ze wachten ook vaker met seks tot het huwelijk.

Seksuele voorlichting

Campagne van de NVSH werkgroep jeugdemancipatie, om kinderen te stimuleren na te denken over seksualiteit.

Sekstips. Nu staat het internet er vol mee! Toch is het nog maar kort geleden dat totale onwetendheid over seksualiteit het opvoedingsideaal voor kinderen was. Seks was verbonden aan het huwelijk en voortplanting. In handboeken voor seks kwam daar in Nederland pas na 1945 langzaam verandering in.

Met de seksuele revolutie verdwenen veel taboes. Maar bracht die seksuele revolutie ook de vrijheid waarvoor gestreden werd? De laatste jaren beklaagde een flink aantal prominente vrouwen zich over de pornificatie van onze samenleving met een overdaad aan seks in reclame en media. De tot lustobject gereduceerde vrouw leek het toppunt van emancipatie. Ging de commercie aan de haal met seksualiteit van vrouwen? Werd de emancipatorische boodschap van het feminisme gekaapt?

De meeste jongeren krijgen op school informatie over seksualiteit en relaties, vooral anticonceptie, soa en voortplanting zijn veel besproken thema’s. Andere thema’s, zoals homoseksualiteit, het aangeven van wensen en grenzen, maagdelijkheid en seks in de media blijven veel vaker onderbelicht.

Seks is ook leuk?

Als meisjes meer willen weten op het gebied van seks gaan ze vaak te rade bij hun moeder. De nadruk ligt vaak op hoe meisjes zich moeten gedragen, op gevaar en op voorkomen van zwanger worden. Meisjes wordt niet geleerd hoe te genieten van seks. Dat hebben hun moeders waarschijnlijk ook niet of pas op latere leeftijd geleerd.
De boodschap zou moeten zijn dat seks ook leuk is. Meisjes moeten in voorlichting niet alleen de gevaren van seks meekrijgen, hoe belangrijk ook, maar ook hoe ze zelf kunnen bedenken wat ze zelf willen en waar ze zelf hun grenzen willen leggen.

Normen

“Girls are magic. They can get wet without water, bleed without injury, and make boneless things hard”

Seksuele diversiteit gaat over normen. Juist daarom is aandacht hiervoor op school zo belangrijk. Wie daar afwijkt van de norm wordt maar al te vaak beschimpt. Jongens lopen het risico voor homo te worden uitgescholden als ze bijvoorbeeld ‘vrouwelijk’ overkomen of als ze niet stoer genoeg doen. Wie niet aan de norm voldoet, kan zich knap onveilig voelen. Terecht vindt de overheid dat dit moet veranderen. In 2012 zijn daarom de kerndoelen voor het onderwijs aangepast. Seksualiteit en seksuele diversiteit zijn expliciet opgenomen in de kerndoelen voor het basisonderwijs, voortgezet onderwijs en het speciaal onderwijs.

Invloed van media

Abercrombie and Fitch, campagne 2013

In de media zien jongeren vaak een stereotiep beeld van mannen en vrouwen over seksualiteit. Meisjes zijn raar als ze wel seks willen en jongens als ze seks weigeren. En meisjes horen geen verkering te hebben met meisjes en jongens niet met jongens. Media geven maar al te vaak de indruk dat seks draait om mannelijke agressie en passieve vrouwen. Meisjes zien in de media hoe ze aan de eisen van jongens moeten voldoen, maar met weinig ruimte voor een realistische eigen beleving van seks. Daarnaast vinden ze het moeilijk om nee te zeggen. Ze zien veel blote vrouwen, maar weinig blote mannen.

In 2013 begon het merk Abercrombie and Fitch een campagne waarin jonge mannen in ontbloot gespierd bovenlijf als gastheer rondlopen in de winkels. Jong mannelijk bloot als verkoop middel voor een gemengd jong publiek. Worden er nu ook (bijna onhaalbare) eisen gesteld aan de jongens? Of wordt hiermee een algemeen idioom van ‘perfect functioneel bloot’ als verkoopmiddel bereikt, waar je als meisje of jongen niet aan hoeft te voldoen?

Het is niet eenvoudig een simpel antwoord te geven op de vraag of het mediagebruik van jongeren bepalend is voor hun seksuele gedrag en hun opvattingen over seks en uiterlijk. Of is het meer zo dat bestaande opvattingen van jongeren hun mediagebruik bepalen?

Glossy tijdschriften en profielsites hebben bij laag opgeleide meisjes een negatief effect op hun zelfbeeld. Maar door het kijken naar muziekzenders blijken deze meisjes een positiever beeld van hun eigen uiterlijk te ontwikkelen. Alleen wanneer meisjes mediabeelden heel realistisch vinden, blijkt het kijken naar muziekzenders invloed te hebben op de mate waarin zij seksuele ervaring hebben. Het is dan ook belangrijk dat opvoeders al op vroege leeftijd kinderen ‘mediawijs’ maken door samen over beeldvorming op televisie, internet, radio en in tijdschriften te praten. Niet door te begrenzen en bekritiseren, maar juist het aangaan van een dialoog over mediabeelden lijkt positief uit te werken. Hoog opgeleide meisjes ondervinden minder invloed van de media op hun lichaamsbeeld.

Lichaamshaar

In de groeigids 2011 van de GGD Amsterdam staat het volgende:

Het is momenteel heel gewoon dat jonge mensen (mannen en vrouwen) hun hele lichaam kaalscheren, inclusief de schaamstreek. Veel jongeren zien beharing als onsmakelijk. In werkelijkheid heeft het met hygiene niets te maken en gaat het gewoon om een modeverschijnsel.

Dit boekje krijgen alle kinderen mee in groep 7. In hoeverre draagt dit bij aan sociale druk? Mag je nog wel haar hebben? Welke vrijheid heb je hier nog?

Geweld rondom seksualiteit

Meisjes krijgen ook in Nederland te maken met seksueel geweld, eergerelateerd geweld, huiselijk geweld, mishandeling en zijn slachtoffer van prostitutie. Er zijn veel organisaties die zich bezighouden met meisjes die slachtoffer zijn van geweld. De onderstaande organisaties zijn voorbeelden en kunnen zelf ook weer doorverwijzen.

Fier biedt begeleiding en behandeling aan kinderen, jongeren en volwassenen bij wie vaak sprake is van trauma als gevolg van o.a. seksueel misbruik, mishandeling, eergerelateerd geweld of andere traumatische gebeurtenissen.

Hoe herken je een loverboy? Wat is prostitutie? Wat zijn de ervaringen van andere meisjes? Met al je vragen over loverboys, prostitutie, liefde (?) en meer ben je op deze site aan het juiste adres.

Wat is eer voor jou? En hoe kunnen we geweld uit naam van eer een halt toe roepen? Bekende en onbekende Nederlanders steken hun nek uit en spreken hierover. Onder hen De Meiden van Halal, Gülden Ilmaz, politica Naïma Azough en de jongens van SHIELDS

Meer weten:

Onderzoek Seks onder je 25^e. Seksuele gezondheid van jongeren in Nederland anno 2012
Onderzoek Laveren tussen autonomie en loyaliteit. Seksuele ontwikkelingen en beleving van allochtone jongeren
Onderzoek Seks in de media: wat doen jongeren ermee? [PDF]
Girls’ Choice: wensen en grenzen in intimiteit
www.weekvandelentekriebels.nl
Pubergids voor meisjes: Wat je als meisje wilt weten over de puberteit
Onderzoek Seksualisering
Factsheet Seksualisering en beeldvorming
De schaamte en de schrik, goesting en genot: Vier generaties vrouwen vertellen