Uitkomsten VN-Vrouwentop dubbel
De VN-Vrouwentop, ofwel de Commission on the Status of Women (CSW), vond afgelopen maart plaats in New York. Er is onderhandeld over wereldwijde afspraken ter bevordering van gendergelijkheid. Atria en WO=MEN waren hierbij aanwezig samen met andere maatschappelijke organisaties en een Nederlandse regeringsdelegatie. Hoe verliepen de onderhandelingen, wat zijn de uitkomsten en hoe nu verder?
Politieke verschuiving en de anti-gender beweging
Over de hele wereld heeft de opkomst van extreemrechtse ideologieën, anti-gender retoriek en krimpende burgerlijke ruimte het moeilijker gemaakt om consensus te bereiken over fundamentele mensenrechten en gendergelijkheidskwesties. Tijdens de VN-Vrouwentop waren deze spanningen zichtbaar in de onderhandelingen. Sommige landen die eerder progressieve taal steunden, waren dit jaar terughoudend. Het was daarom niet gemakkelijk om tot overeenstemming te komen.
De politieke verklaring die uiteindelijk werd aangenomen is het resultaat van vele uren onderhandelen en compromissen. De verklaring bevat de wereldwijde toezegging om te blijven werken aan gendergelijkheid, maar weerspiegelt ook de moeilijkheden om eenheid te bewaren.
Uitkomsten CSW zijn dubbel
De uitkomst van de onderhandelingen werd vastgelegd in een Political Declaration. Britt Myren, senior onderzoeker bij Atria, analyseerde de politieke declaratie. De declaratie toont zowel de bestaande vooruitgang als de sterke tegenkrachten in het streven naar gendergelijkheid. Het feit dat er überhaupt consensus werd bereikt, wordt als een belangrijke prestatie gezien – zeker in een mondiale context waarin zelfs het woord ‘gender’ controversieel is geworden.
Vooruitgang geboekt
Er is een sterkere erkenning van gemarginaliseerde groepen, waaronder:
- Inheemse vrouwen
- Vrouwen met een handicap
- Vrouwen in conflictgebieden
- Vluchtelingen
Gemiste kansen en tegenslagen:
- Geen benoeming van seksuele en reproductieve gezondheid en rechten (SRGR)
- Geen verwijzing naar het begrip intersectionaliteit
- Klimaatverandering wordt slechts vaag benoemd
- Afzwakkingen in taalgebruik
Rol van Nederland
- De Nederlandse delegatie heeft veel van haar prioriteiten opgenomen gekregen in de verklaring
- Dit succes is niet vanzelfsprekend en vereiste strategisch diplomatiek werk
Nederland is een van de 189 lidstaten die zich committeert aan deze verklaring en dat betekent dat maatschappelijke organisaties, zoals Atria, de regering kunnen adviseren en ter verantwoording kunnen roepen over het opvolgen van de aanbevelingen.
Debriefing bijeenkomst
Maatschappelijke organisaties en leden van de Nederlandse regeringsdelegatie, waaronder NGO-vertegenwoordiger Quirine Lengkeek en jongerenvertegenwoordiger Fenna Timsi, kwamen na de VN-Vrouwentop bijeen in Den Haag. Tijdens een debriefing bijeenkomst reflecteerden zij op de uitkomsten van de CSW69.
Lees verslag debriefing CSW69 [PDF]
Voorzichtig vooruitkijken
Hoewel Nederland veel van haar prioriteiten zag opgenomen, toont het moeizame onderhandelingsproces hoe kwetsbaar mondiale consensus is. De verklaring is, ondanks de spanningen, sterker dan verwacht. Er is echter bezorgdheid over de toekomst. Nu de VS lid is van de CSW en het politieke klimaat polariseert, vrezen velen dat toekomstige besluiten via stemming in plaats van consensus tot stand zullen komen. Dit zou de samenwerking bemoeilijken en tot grotere verdeeldheid kunnen leiden.
De Nederlandse overheid en het maatschappelijk middenveld waaronder Atria, vakbond FNV Mondiaal en platforms als WO=MEN moeten blijven samenwerken. Deze netwerken zijn van essentieel belang om overheden verantwoordelijk te houden en de agenda vooruit te duwen.
